Grzybica stóp

Grzybica to choroba zakaźna powodowana miejscowym lub ogólnym zakażeniem grzybami chorobotwórczymi. Grzybicę wywołują najczęściej dermatofity, zajmujące naskórek, włosy i paznokcie; wśród nich wyróżnia się trzy główne rodzaje: Trichophyton, Microsporum i Epidermophyton. Zmiany skórne wywołują także grzyby drożdżopodobne – najczęściej w fałdach skórnych lub też na błonie śluzowej, są to Candida albicans oraz Candida tropicalis i Candida parapsilosis. Rzadziej zmiany chorobowe wywołują grzyby pleśniowe – np. Scopularopsis brevivaulis, Aspergillus niger. W zależności od miejsca występowania identyfikuje się kilka typów grzybic – grzybica stóp, pachwin, dłoni, skóry gładkiej, paznokci oraz owłosionej skóry głowy.

Grzybica stóp

Grzybicę stóp najczęściej wywołują zakażenia dermatofitami, jest jedną z częstszych jej odmian. Jedną z odmian grzybicy jest grzybica stóp, którą najczęściej wywołują zakażenia dermatofitami. Szacuje się, że co druga osoba może być podatna na wystąpienie grzybicy stóp, co może wynikać z łatwości przenoszenia się i jej powszechnego występowania.

Grzybica paznokci

Grzybice paznokci wywołują głównie dermatofity. Występuje najczęściej u osób dorosłych, a ryzyko wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem.

Czynniki predysponujące do wystąpienia grzybicy paznokci:

  • nadmierna potliwość stóp,
  • noszenie zbyt ciepłego, ciasnego obuwia,
  • uszkodzenie wałów paznokciowych,
  • uraz mechaniczny,
  • istniejąca grzybica stóp,
  • chodzenie bosą stopą w miejscach publicznych,
  • obgryzanie paznokci,
  • choroby ogólnoustrojowe,
  • długotrwałe przyjmowanie leków.

Czynniki sprzyjające występowaniu grzybicy:

  • kontakt z osobą zarażoną, na basenie, saunie, gabinecie lekarskim,
  • pożyczanie osobistych rzeczy: kapci, szczotki, bielizy, szczoteczki do zębów,
  • obgryzanie paznokci,
  • nowotwory,
  • antybiotykoterapia,
  • awitaminozy gr. B,
  • oparzenia,
  • sterydoterapia,
  • zaburzenia hormonalne w przebiegu niewydolności lub braku grasicy,
  • cukrzyca,
  • otyłość.

Objawy:

  • popękana skóra,
  • łuszcząca się i schodząca płatami,
  • zmacerowana zwłaszcza w przestrzeniach międzypalcowych,
  • biały nalot na powierzchni skóry,
  • nieprzyjemny zapach stóp,
  • kruche lub twarde paznokcie o kolorze żółtym lub białym (charakterystyczne białe linie przebiegające wzdłuż płytki paznokciowej). Odchodzący paznokieć od łożyska paznokcia,
  • czasami swędzenie i ból.

Co drugi człowiek jest nosicielem grzyba Candida, który przy obniżonej odporności, staje się groźnym pasożytem i wywołuje choroby u swego gospodarza.

Likwidowanie jak również zapobieganie grzybicy, należy do bardzo trudnych przedsięwzięć. Jednocześnie trzeba zdać sobie sprawę jak ciężką i trudną jest chorobą do wyleczenia. W przypadku podejrzenia grzybicy należy, pobrać materiał z płytki paznokciowej lub zeskrobiny powierzchni skóry gładkiej. Należy pamiętać o tym, że część ciała lub paznokcia, z której będzie pobierany materiał do badania nie może być 12 godzin wcześniej myta oraz nie można na nią nakładać żadnego leku czy kosmetyku. Wszystko po to, aby pobrany materiał był jak najbardziej wiarygodny.

Po określeniu rodzaju wyhodowanego grzyba, dopiero można odpowiednio leczyć grzybicę, oczyścić organizm a następnie wzmocnić odporność. Leczenie grzybicy stóp, a zwłaszcza paznokci nie może odbywać się jedynie za pomocą leczenia farmakologicznego.

Leczenie grzybicy stóp:

Domowe sposoby leczenia grzybicy stóp są nie tylko nieskuteczne, ale także szkodliwe. Po krótkim okresie wyciszenia choroby może nastąpić jej nawrót, często o zwiększonym nasileniu. Leczenie profesjonalne w miejscach specjalizujących się w terapii tego typu schorzeń powinno być rozpoczęte jak najszybciej, najlepiej w momencie zauważenia pierwszych niepokojących objawów.

Specjalista może zaproponować leczenie doustne lub leczenie miejscowe – w niektórych przypadkach łączy się te dwa sposoby. Wybór odpowiedniej metody uzależniony jest od stopnia intensywności zmian, ich typu i obszaru występowania. Stosowane preparaty – leki, maści, areozole czy kremy, zawierają w sobie substancje przeciwgrzybicze, które usuwają przyczynę choroby. Leczenie to może być długotrwałe, a najważniejsza jest wówczas systematyczność i konsekwencja.

Zaleca się, aby wszystkie przepisane leki czy maści były stosowane zgodnie z zaleceniami, nawet jeśli objawy grzybicy znikną, a jest to możliwe nawet już po 7 dniach od rozpoczęcia kuracji. W przypadku ciężkich schorzeń istnieje możliwość zastosowania leków sterydowych, choć zazwyczaj dobiera się antybiotyk lub lek przeciwgrzybiczy skierowany bezpośrednio do rodzaju drobnoustrojów wywołujących grzybicę.

Naszym zadaniem jest całkowite odkażenie powierzchni skóry i płytki paznokciowej, a następnie przystąpić do celowego zabiegu:

  • odgrzybienia płytek paznokciowych – za pomocą środków przeciwgrzybiczych, wyfrezowania zmienionego chorobotwórczo paznokcia i aplikacji preparatów chemicznych wytrawiających łożysko paznokcia,
  • odgrzybianie przestrzeni międzypalcowej – zastosowanie środków przeciwgrzybiczych i preparatów odkażających,
  • odgrzybianie powierzchni skóry – dozowanie odpowiednich środków przeciwgrzybiczych w postaci płynów i kąpieli przeciwgrzybiczych.

Zalecenia domowe:

Pacjent zwalczający grzybicę powinien bezwzględnie stosować się do zaleceń specjalisty, systematycznie przestrzegać stosowanie preparatów i zażywania leków. Korzystać wyłącznie ze swoich odrębnych przyborów toaletowych ( ręcznik, gąbka, szczoteczki), ale również dbać o zachowanie wstrzemięźliwości w stosunku do domowników, aby nie zarazić pozostałych członków rodziny;

  • własne klapki pod prysznicem i na basenie,
  • noszenie skarpetek ze srebrem lub włóknem bambusa,
  • częste mycie rąk,
  • pranie osobistej odzieży w wysokiej temperaturze,
  • dieta z ograniczeniem cukrów i węglowodanów.

Galeria leczonych przypadków:

Pacjent 1. – Mężczyzna po urazie mechanicznym – uderzeniu gaśnicy na duży paluch, doznał uszkodzenia macierzy.

Paznokieć początkowo całkowicie zszedł, następnie odklejony od łożyska bardzo powoli odrastał z rozwijającymi się zmianami grzybicznymi. Dokonano bezbolesnego wycięcia paznokcia, a następnie oczyszczono zmiany chorobowe, które rozwijały się pod paznokciem. Wyleczony paznokieć, który również był pielęgnowany w domu przez pacjenta środkami odkażającymi i przeciwgrzybicznymi, zabezpieczono m.in specjalnym opatrunkiem ze srebra nanokrystalicznego.

Paznokieć zrekonstrułowano do czasu odrośnięcia nowego i zdrowego paznokcia.

fot. 1. Stan przed leczeniem, fot. 2. Stan w trakcie leczenia, fot. 3. Efekt po zakończeniu leczenia

Pacjent 2. – Pacjentka z niewydolnością krążeniowo – oddechową, dializowana, chora na cukrzycę II od ponad 30 lat.

Pacjentka zgłosiła się z rozległymi zmianami w okolicy stóp, m.in. z licznymi zrogowaceniami, odciskami, modzelami oraz z długimi, od trzech lat nie obcinanymi paznokciami, które były głównym powodem wizyty z racji wrastania w skórę. Zdjęcia przedstawiają osiągniętą różnicę po jednorazowym zabiegu. Z racji długiego siedzenia na fotelu, pacjentka była zmęczona i operator zabiegu był zmuszony zakończyć w takim stanie jaki został przedstawiony na zdjęciach. Wykonano opracowanie stóp, aplikację preparatów przeciwgrzybiczych na skórę i płytkę paznokciową. Zastosowano tamponady na wrastanie paznokci, pomiędzy palcami wykonano prowizoryczną amortyzację palców.

Zabieg trzeba było przeprowadzić w kilku etapach, aby doprowadzić stopy do zadawalającego wyglądu. Kolejnym krokiem było dobranie specjalistycznych butów wraz z ortezami na palce.

Przed leczeniem:

Po leczeniu:

Pacjent 3. – Pacjentka z wieloletnimi zmianami grzybicznymi na powierzchni podeszwy skóry stopy.

Ponadto pacjentka posiada 2 zmiany odciskowe wokół modzela na dużym paluchu i śródstopiu. Jednak dla samej pacjentki, odciski nie stanowiły istotnego problemu, tylko ,,chora skóra”, która bolała, a nawet czasami krwawiła z dużych miejsc szczelinowych.

Zastosowano terapię leczenia miejscowego przy użyciu środków odkażających i preparatów keratyzujących chore miejsca skóry. Następnie poprzez odpowiednie dobranie środków do pielęgnacji skóry odbudowano zdrowy naskórek. Regeneracja skóry nastąpiła już po 3 miesiącach.

Przed leczeniem:

Po leczeniu:

Pacjent 4. – Pacjent zgłosił się po wieloletnim leczeniu dermatologicznym w kierunku grzybicy, gdzie głównie przyjmował leki doustnie.

Obecny stan zdrowia uniemożliwia przyjmowanie leków drogą doustną, wobec czego zaproponowane leczenie miejscowe za pomocą całkowitego odgrzybiania. Leczenie pacjenta polegało na kilku etapach: opracowanie paznokci, ich odgrzybienie, stosowanie zaleconych produktów oraz zastosowanie odpowiedniej diety. Pacjent stosował się do zaleceń codziennego systematycznego podawania preparatów w warunkach domowych.

Ewidentna różnica po 6 miesiącach odrastania, gdzie paznokieć odrasta już zdrowy i  elastyczny. Pacjent będzie stosował tylko preparaty pielęgnacyjne i odkażające, doprowadzające do zrostu chorych paznokci. Stosowanie się do zaleceń ułatwi utrzymanie zamierzonego stanu.

Pacjent 5. – Pacjentka od kilku lat lecząca się u różnych dermatologów, gdzie leczenie głównie opierało się na przyjmowaniu leków doustnie i stosowaniu maści sterydowych miejscowo.

Pacjentka również wykonywała częste próby ścierania nadmiernie zrogowaciałej skóry w gabinetach kosmetycznych i samodzielnie.

Przed leczeniem:

Pacjentce w naszej przychodni zaprowadziliśmy proces leczenia polegajacy na wykonaniu badań diagnostycznych – laboratoryjnych potwierdzających zmiany grzybicze. Wprowadzilismy preparaty odkażające powłoki skórne i terapię domową. Zalecenia domowe opierały się na odpowiedniej diecie, stosowaniu prepartów przeciwgrzybiczych i natłuszczajacych.

Po leczeniu:

Pacjentka zgłosiła się na kontynuowanie zabiegów – opracowania skóry stóp na frezarce, po dostosowaniu się do wcześniejszych zaleceń. Widoczny efekt po miesięcznej kuracji domowej.

Pacjent 6.

Pacjent 7.

fot.1. Stan przed leczeniem, fot.2. Efekt po zakończeniu leczenia

Pacjent 8. – Pacjentka po urazie paznokcia kilka lat temu, miła problem z wrastającym paznokciem, który to został zerwany chirurgicznie.

Odklejony paznokieć od łożyska został zarażony dermatofitami. W naszej placówce paznokieć został całkowicie obcięty i opracowany, a następnie miejscowo przeleczony. Pacjentka przez kilka miesięcy musiała stosować się do zaleceń, aby uzyskać zadawalający efekt.

 

Pacjent 9.


Diagnozowanie grzybicy

Grzybica – jedna z najczęściej diagnozowanych chorób w gabinecie dermatologicznym. Jednak z racji występowania około 250.000 gatunków grzybów, pobrany materiał od pacjenta wymaga dokładnej diagnozy.

Większość gatunków grzybów, nie jest niebezpieczna dla człowieka, nie wymaga leczenia. Drożdżaki występujące naturalnie w naszej florze bakteryjnej skóry czy błonie śluzowej, są bowiem niezbędne do zachowania obrony przeciwko chorobotwórczym bakteriom. Wyprowadzenie ich z organizmu jest nie możliwe, zachowują bowiem symbiozę z gospodarzem.

Istnieją jednak chorobotwórcze rodzaje grzybów, które w ostatnim czasie wzrastają zwiększając występowanie układowych zakażeń grzybiczych. Atakując organizm człowieka zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie.

  • Dermatofity – znajdują się na skórze, włosach i paznokciach. W celu odpowiedniej diagnozy wymagane jest pobranie materiału do badania laboratoryjnego za pomocą zeskrobin lub odizolowania fragmentu włosów w celu określenia bytności grzyba, a przede wszystkim jego rodzaju.
  • Pleśniaki – występujące na błonach śluzowych, najczęściej jamy ustnej lub jelita grubego. Stwierdzenie tego rodzaju grzyba, musi być dokonane za pomocą wymazówki ( w przypadku j.ustnej lub długoterminowej rany pobrania treści naskórka z powierzchni skóry ), a w przypadku określenia grzyba z jelita grubego, pobranie kału w kierunku określenia rodzaju grzyba.
  • Drożdżaki – występują zarówno wewnątrz i zewnątrz organizmu. Diagnostyka jak w powyższym określeniu grzyba.

W przypadku jednak ciężkich i ostrych stanów grzybiczych, gdzie leczenie doustne farmakologiczne jest bezskuteczne lub też nie zostało rozpoczęte, a także lekooporne, dochodzi do narażenia życia człowieka. Najczęstszymi tego rodzaju przypadkami są pacjenci przebywających na oddziałach: zakaźny czy OIOM, ale również narażeni pacjenci przewlekle w przypadku nowotworów, czy choroby AIDS lub po przeszczepie narządów, gdzie odporność pacjenta jest zdecydowanie obniżona.

Najbardziej obecnie precyzyjnym badaniem identyfikującym komórki grzyba w zaawansowanych stanach kandydozy, jest stwierdzenie jej za pomocą badań z krwi. Nowa generacja identyfikacji określa – za pomocą testów genetycznych DNA komórki C.albicans.
Test Real –Time PCR – najczulsza metoda diagnostyczna, określająca obecność chorobotwórczego grzyba już po kilku godzinach, materiał do badań – krew EDTA.

Precyzyjna i szybka diagnostyka pozwala wyleczyć pacjenta, a szybkie postępowanie w przypadku śmiertelnych rodzajów grzyba, uratować życie chorego.

Pocket

Copyrights 2020 Centrum Stopy Agnieszka Głuszczak