Rany pooperacyjne

Wszelkiego rodzaju zabiegi planowe lub zdarzenia losowe do których doszło do zranienia, wiążą się z powstaniem rany.

 

Fazy ran i ich podział oraz modele leczenia

Proces leczenia ran przebiega w kilku fazach, najlepiej przedstawić je w trzech zasadniczych:

  • faza zapalna ( wysiękowa) – oczyszczenie łożyska rany
  • faza proliferacyjna – odbudowa tkanki ziarninowej
  • faza zróżnicowana – dojrzewanie, naskórkowanie (epitelializacja) i bliznowacenie

FAZA ZAPALNA

Faza zapalna jako pierwsza zmaga się z istniejącym zranieniem lub z przebiegającym stanem zapalnym, jest trwanie może być od 3- 4 dni (w ranie czystej bez powikłań) w przypadku rany zarażonej o zaburzonym procesie gojenia proces ten może zdecydowanie się przedłużyć nawet o kilka tygodni, nawet miesięcy.

Bardzo ważny dla tej fazy jest tlen, niezbędny w procesie fagocytozy. Odpowiedni dowóz tlenu tkankowego gwarantuje skuteczną ochronę przed rozwojem zakażenia. Pożądanym pierwiastkiem gojącym rany jest również ozon, który posiada bogate właściwości antybakteryjne. Reakcje zapalne występują w każdej ranie, wysięk jest jednak większy kiedy dochodzi do pojawienia się włókniaka martwiczego, mikroorganizmów i innych ciał obcych.

Cechy zapalne w ranie to: zaczerwienienie (rubor), ocieplenie (calor), obrzęk (tubor) i ból (dolor).

FAZA PROLIFERACYJNA

Faza proliferacyjna zwana także fazą ziarninowania, rozpoczyna się w momencie czystej rany, dobrze ukrwionej, która jest gotowa na porastanie ziarniną. Rozpoczyna się od 4- 5 dnia po zranieniu ( w ranie fizjologicznej). W przypadku patologii może pojawić się po kilku tygodniach lub miesiącach.

FAZA EPITELIALIZACJI

Faza epitelializacji naskórkowania i bliznowacenia się powstaje po całkowitym wypełnieniu się rany ziarniną. W ranach fizjologicznych po 6 – 10 dniu dojrzewania włókien kolagenowych. Rana staje się zwarta i ściąga poprzez dobre ukrwienie. Epitelializacja połączona jest bardzo ściśle z wytworzeniem ziarniny. Proces polega na tworzeniu się komórek naskórka przez mitozę i narastanie komórek od brzegów rany.

Bliznowacenie kończy proces gojenia się rany.

 

Stosujemy leczenie i pielęgnowanie ran w systemie strategii TIME:

T – (tissue debridement) – opracowanie martwych tkanek

I – (infection control) – kontrola zapalenia i zakażenia

M – (moisture balance) – utrzymanie prawidłowego poziomu wilgotności w ranie

E – (epidermization stimulation) – pobudzenie naskórkowania z brzegów ran

 

Zaburzenie w procesie gojenia rany, jej pogorszenie stanu, prowadzi do powstania owrzodzenia, które w zależności od miejsca pojawienia się może przeobrazić się w odleżynę. Rany powikłane pozabiegowe np.: na skutek zabiegu chirurgicznego, chorób współistniejących lub nieodpowiedniego sposobu pielęgnowania ran, są ranami przewlekłymi.


Galeria leczonych przypadków:

Pacjent 1. – Pacjent 56 lat po zabiegu endowaskularnym  poszerzenia drożności tętniczejw kończynie dolnej.

W miejscu po zabiegowym na tętnicy prawej pachwiny doszło do otworzenia się rany w miejscu śluzy naczyniowej.

Przed leczeniem:

Pacjent trafił do naszej przychodni z otwartą raną, głęboką kieszenią niegojącą się od 3 miesięcy od operacji, pokrytą włókniakiem martwiczym, dużym zaczerwienieniem, wysiękiem i bolesnością.

Leczenie odbywało się z zastosowaniem antybiotyku doustnego zgodnego z antybiogramem oraz diagnostyką ultrasonograficzną. W trakcie leczenia i pielęgnacji rany zastosowano dezynfekcję rany preparatami o szerokim spektrum działania oraz aplikację specjalistycznych opatrunków, zgodnie z fazą rany.

Na etapie leczenia wprowadzono rehabilitację rany. Pacjent dostosował się do zaleceń dietetycznych oraz innych indywidualnych wskazań.

 fot. 1. W trakcie leczenia, fot. 2. Po zakończeniu leczenia

Rana całkowicie została zagojona po 6 miesiącach. Miejsce po ranie nie boli i nie sprawia żadnego problemu w normalnym funkcjonowaniu.

Pacjent 2. – 54-letnia pacjentka po przebytej operacji ortopedycznej korekcji haluksa (palucha koślawego). Do naszej przychodni zgosiła się po ok.3 miesiącach po wykonanej operacji z powodu występujących powikłań pozabiegowych.

Doszło do rozejścia się rany pooperacyjnej. Na jej łożysku pojawił się włókniak martwiczy, wystąpił ból i obrzęk. Placówka wykonująca zabieg nie potrafiła zagoić rany, która powiększała się z tygodnia na tydzień.

fot. 1. Przed leczeniem, fot. 2. W trakcie leczenia

fot. 1. Po zakończeniu leczenia

Pacjent 3. – Pacjentka (22 lata) po zabiegu chirurgicznym usunięcia znamienia ze skóry tzw ,,myszki”. Do naszej przychodni zgłosiła się kilka tygodniu po wykonanym zabiegu zaniepokojona brakiem efektów gojenia, a wręcz poszerzenia się rany.

fot. 1. Przed leczeniem, fot. 2. W trakcie leczenia

fot. 1. Po zakończeniu leczenia

Leczenie pacjentki zajęło niecałe 4 tygodnie.

Pacjent 4. – Zawodnik kadry siatkarskiej, lat 21, po urazie kolana miał przeprowadzony zabieg operacyjny kolana. Niestety po kilku tygodniach leczenia i rehabilitacji rana się nie goiła, a zaczęła się wybrzuszać, jednocześnie pokrywając się włókniakiem martwiczym.

Pacjent zgłosił się do naszej placówki z bólem nogi, obrzękiem kolana i depresją, wywołaną wykluczeniem z zawodów, w celu wyleczenia rany.

fot. 1. Przed leczeniem, fot. 2. W trakcie leczenia

Okazało się, że rana nie mogła się zagoić z racji pozostawienia szwów, które drażniły ranę od wewnątrz. Wywołało to powstanie patologicznej hipergranulacji ziarniny, a gojenie rany zewnątrz doprowadziło do powstania martwicy tkanki.

fot. 1. Po zakończeniu leczenia

Rana całkowicie została zagojona po 2 miesiącach. W trakcie procesu leczenia wykonano usunięcie szwów, zastosowanie odpowiednich opatrunków długoterminowych do odpowiedniej fazy rany. W trakcie leczenia prowadzona była rehabilitacja konczyny, jak również hartownie skóry.

Obecnie pacjent wrócił do sportu i gra w reprezentacji siatkarzy.

Pacjent 5. – Pacjent lat 68, zgłosił się z nie gojącą się raną na bocznej części stopy po wypadku, który miał miejsce około 40 lat temu. Owrzodzenie powstało kilka lat temu na tzw. stawie rzekomym na bocznej części kości stawu skokowego.

W wielu placówkach, w których pacjent próbował podjąć leczenie, nie potrafiono poradzić sobie z zagojeniem rany.

Przed leczeniem:

Rana przez kilka lat utrzymywana w różnych opatrunkach zasychała doprowadzając do zwłóknienia częściowego. Łożysko rany pokryte włókniakiem martwiczym i maceracją. Wokół rany powstał modzel, skóra bardzo napięta i sucha. Dodatkowo wysięk z rany.

W trakcie leczenia – Etap I:

Doprowadzono do oczyszczenia rany, co automatycznie wywołało odbudowanie nowej skóry.

W trakcie leczenia:

Terapia rehabilitacyjna poprzez hartowanie skóry i nawilżenie powłok skórnych doprowadziła do lepszego ukrwienia. Aplikacja specjalistycznych opatrunków wywołała porastanie ziarniny, zwłaszcza zmacerowiałych brzegów rany.

Leczenie i pielęgnacja:

Przygotowanie pacjenta do operacji likwidacji stawu rzekomego. Pełne ukrwienie ziarniny i wytworzenie skóry gotowej do zagojenia rany.

Leczenie i pielęgnacja – Etap II:

Kilkutygodniowe utrzymanie kończyny w opatrunku gipsowym z jednoczesnym leczeniem rany.

Leczenie i pielęgnacja – Etap III:

Zabieg operacyjny zakończony pełnym sukcesem, zarówno pod względem trudnej operacji zespolenia kości i ustabilizowania stawu, jak również całkowitego wygojenia owrzodzenia.

Efekt końcowy:

Pacjent po kilku miesiącach zgłosił się, aby pokazać efekty leczenia i pielęgnacji rany.
Jakość życia, normalne chodzenie i noszenie normalnego obuwia były olbrzymią radością.

Pacjent 6. – Pacjent (lat 78) z otwartą raną po zabiegu  by – pass (CABG). Pojawiła się martwica, pacjent próbował różnych metod leczenia. Przez 8 miesięcy pozostawało przewlekłe owrzodzenie na goleni i pięcie.

Pacjent zgłosił się z przewlekłym owrzodzeniem goleni i pięty.

fot. 1. Przed leczeniem, fot. 2. W trakcie leczenia.

fot. 1. Po zakończeniu leczenia. Gojenie rany zajęło 5 miesięcy.

Pocket

Copyrights 2020 Centrum Stopy Agnieszka Głuszczak