Dieta dla cukrzyków

Dieta w cukrzycy jest kluczowym elementem leczenia. Prawidłowa dobrana do pacjenta pozwala na zachowanie w granicach poziomu cukru, który stanowi fundamentalną rolę. Pacjent chory na cukrzycę musimy mieć indywidualnie opracowany plan posiłków przez specjalistę, uwzględniając przede wszystkim:

  • styl życia chorego
  • choroby współistniejące
  • stan metaboliczny
  • nawyki żywieniowe
  • stan nerek
  • wartości ciśnienia tętniczego
  • zaangażowanie chorego w proces leczenia
  • możliwości finansowe ze względu na rozpiętość cenową leków i suplementów diety

Dieta w cukrzycy powinna:

  • ograniczać spożycie ilość węglowodanów, wg PTD 45- 50%
  • dostarczyć w dziennej diecie białka 15-20% wartości energetycznej
  • ilość tłuszczy od 30-35% wartości energetycznej
  • zdecydowane ograniczenie picia alkoholu z uwagi na wysoki indeks glikemiczny i kaloryczny.

 

Należy zdecydowanie odrzucić palenie papierosów, które w chorobie może przyczynić się do mikroangiopatii, makroanigiopatii czy neuropatii. Dieta chorego na cukrzycę, praktycznie nie różni się od tzw. zdrowej diety z wyjątkiem ograniczenia węglowodanów. Pacjent powinien jeść najlepiej kilka posiłków dziennie, które powinny być różnorodne i urozmaicone.

Posiłki jak najbardziej mogą zawierać jarzyny, warzywa, takie jak: cebula, szczypiorek, por czy czosnek. Poziom cukru obniżą: perz, mielone nasiona kozieradki (znakomicie smakują z białym serem), owies lub płatki owsiane, strączyny fasoli, ziele szałwii, ziele pokrzywy, owoc czarnej jagody, owoc borówki – brusznicy, seler, ziele dziurawca, liście czarnego bzu, korzeń mniszka i kłącze koziołka. Działanie czarnuszki, zarówno dodawanej do posiłków, jak również spożywanej w postaci herbat, wykazuje obniżenie wydzielania glukozy i obniża poziom insuliny.

Drogocennym wspomaganiem menu w cukrzycy będzie też z pewnością picie aloesu, soków z tej rośliny, herbatek czy zażywanie kapsułek suplementów diety. Picie dobowe płynów powinno być w granicach 1,5 do 2 litrów dziennie, liczone zarówno w ilości spożywanej wody, zupy czy innych napojów. Podstawowym celem prewencji drugo i trzeciorzędowej w cukrzycy jest zapobieganie angiopati cukrzycowej (która zwiększa częstość występowania chorób układu sercowo – naczyniowego i śmiertelność w tych chorobach). Prewencja cukrzycowa powinna opierać się na profilaktyce, obserwacji, leczeniu i dobrze dobranej diecie. Ścisłe przestrzeganie diety, współpraca z lekarzem, dietetykiem i pielęgniarką ułatwi leczenie.

 

Propozycja jadłospisu dla osób z cukrzycą typu 2

Codzienna dieta osoby chorej na cukrzycę powinna być pełnowartościowa, urozmaicona, oparta na zasadach prawidłowego żywienia i mogą ją stosować również osoby zdrowe.

W jadłospisie diabetyka powinny znaleźć się pełnoziarniste produkty zbożowe (pieczywo żytnie, razowe i graham), gruboziarniste kasze (gryczana, pęczak), pełnoziarniste makarony, nie białe odmiany ryżu, płatki, warzywa. Zawierają one cukry złożone, witaminy, mikro- i makroskładniki oraz błonnik, który usprawnia pracę jelit a także spowalnia wchłanianie cukru. W diecie nie może zabraknąć też produktów mlecznych, przede wszystkim fermentowanych, takich jak: jogurt, kefir, maślanka oraz biały, chudy ser. Należy jednak unikać mleka, ponieważ zawiera ono szybko przyswajalny cukier mleczny czyli laktozę.

Można spożywać owoce, ale trzeba to robić z umiarem, ze względu na obecność w ich składzie cukrów prostych. Owoce powinny więc stanowić mniejszy udział niż warzywa w codziennym menu. Dobrze jest również łączyć je w posiłkach z produktami, które zawierają białko i tłuszcz, ponieważ spowalnia to proces wchłaniania cukru występującego w owocach czyli fruktozy. Warto je więc jeść z wymienionymi już produktami mlecznymi, orzechami lub z niewielkim dodatkiem produktu zbożowego.

Ważna jest regularność spożywania posiłków. Poza tym zaleca się zjeść śniadanie w ciągu godziny od wstania, a kolację około 3 godzin przed snem.

Bardzo istotne jest również prawidłowe nawodnienie organizmu. W związku z tym należy wypijać co najmniej 1,5 l wody w ciągu dnia. Można też spożywać lekkie napary herbat bez cukru. Nie powinno się raczej spożywać soków, a już zdecydowanie trzeba unikać napojów słodzonych i gazowanych.

Poniżej przedstawiony jest przykładowy zestaw dziennych posiłków na cały tydzień. Przy każdym posiłku podana jest łączna liczba wymienników węglowodanowych WW i wymienników białkowo-tłuszczowych WBT zawarta w produktach wchodzących w jego skład.

 

Dzień pierwszy

Śniadanie 4,8 WW, 1,2 WBT

Owsianka z orzechami:

Płatki owsiane (5 łyżek, 50 g) zalać wrzątkiem na 1 cm ponad ich powierzchnię, przykryć talerzykiem i odczekać kilka minut, następnie dodać kiwi (1 sztuka, 100 g), zmiażdżony orzech włoski (1 duża sztuka, 5 g) i jogurt naturalny (3 łyżki, 75 g).

 

II śniadanie 1,9 WW, 1,2 WBT

Kanapki z polędwicą drobiową i pomidorem:

chleb żytni razowy (1 kromka, 35 g), margaryna (1 łyżeczka, 35 g), polędwica drobiowa (2 plastry, 40 g), pomidor (1 średnia sztuka, 150 g)

Obiad 6,9 WW, 3,5 WBT

Zupa kalafiorowa ugotowana na wywarze warzywnym lub na chudym mięsie:

kalafior (2 średnie wielkości różyczki, 100 g), włoszczyzna (100 g), jogurt do zabielenia (2 łyżki, 50 g), ziemniak (1 średnia sztuka, 70 g)

Makaron z kurczakiem i szpinakiem:

Makaron (4 łyżki, 60 g) ugotować al dente, pierś z kurczaka (1/2 pojedynczej piersi, 100 g) pokroić na niewielkie kawałki i udusić w przyprawach (papryka, czosnek, pieprz, szpinak (200 g) podsmażyć na oliwie (1 łyżka, 10 g) i dodać czosnek do smaku. Wymieszać ze sobą wszystkie składniki.

 

Podwieczorek 2,5 WW, 0,4 WBT

Gruszka (1 sztuka, 130 g)

Maślanka (1 szklanka 200 ml).

 

Kolacja 4,0 WW, 2,2 WBT

Pasta pomidorowo-twarogowa z pieczywem:

chleb żytni razowy (2 kromki, 70 g), margaryna (2 łyżeczki, 10 g), pasta: ser twarogowy (4 łyżki, 100 g), koncentrat pomidorowy (3 łyżki, 15 g), papryka czerwona (1/2 dużej sztuki, 100 g) bazylia do smaku

Dzień drugi

 Śniadanie 4,2 WW, 2,3 WBT

Jajecznica z dodatkami:

Pomidora (1 średnia sztuka, 150 g) i kukurydzę konserwową (2 łyżki, 30 g) podsmażyć na oliwie (1 łyżeczka, 5 g). Dodać cebulę (1/3 sztuki, 30 g) i 2 jajka (100 g). Podawać ż z chlebem żytnim razowym (2 kromki, 70 g)

 

II śniadanie 2,5 WW, 0,9 WBT

Serek z warzywami i chrupkim pieczywem:

serek twarogowy (6 łyżek, 150 g) wymieszany z pokrojoną w kostkę papryką czerwoną (1/2 dużej sztuki, 100 g), pomidor (1 mała sztuka, 100 g), chrupkie pieczywo (2 kromki, 20 g)

 

Obiad 6,6 WW, 2,8 WBT

Rosół gotowany na wywarze warzywnym lub chudym mięsie:

Włoszczyzna (200 g), oliwa (1 łyżka, 10 g), makaron (2 łyżki, 20 g)

Duszona wołowina a kaszą gryczaną i surówką:

Wołowinę  (100 g) oprószyć papryką  i pieprzem i dusić na wywarze z rosołu. Kaszę gryczaną (3 łyżki, 45 g) ugotować na sypko. Kapustę pekińską (2 liście, 100 g) poszatkować i połączyć ze startym jabłkiem (1/2 dużej sztuki, 100 g) oraz sokiem z cytryny.

 

Podwieczorek 1,4 WW, 0,2 WBT

Jabłko z otrębami i jogurtem:

jabłko (1 średnia sztuka, 150 g) pokrojone w kostkę, jogurt naturalny (1 łyżka, 25 g), otręby pszenne (2 łyżki, 10 g)

 

Kolacja 3,2 WW, 1,4 WBT

Sałatka z tuńczyka:

Ryż brązowy (1/3 torebki, 30 g) ugotować na sypko, dodać tuńczyka z wody lub w sosie własnym (3 łyżki po odsączeniu, 80 g), pokrojone w kostkę warzywa: cebulę (1/4 dużej sztuki, 25 g) i ogórek kiszony (1 sztuka, 60 g) oraz kukurydzę konserwową  (2 łyżki, 30 g). wymieszać z sosem z jogurtu naturalnego (1 łyżka, 25 g), majonezu niskotłuszczowego (1/2 łyżki, 15 g) i przypraw (pieprz, papryka).

Dzień trzeci

 Śniadanie 4,0 WW, 1,2 WBT

Owsianka z malinami:

Płatki owsiane (4 łyżki, 40 g) zalać wrzątkiem na 1 cm ponad ich powierzchnię, przykryć talerzykiem i odczekać kilka minut, następnie dodać kefir (1 szklanka, 200 ml) i mrożone maliny (100 g)

 

II śniadanie 2,4 WW, 1,4 WBT

Kanapka z polędwicą i warzywami:

chleb żytni razowy (1 kromka, 35 g), polędwica (plaster, 20 g), margaryna (łyżeczka, 5 g), sałatka: sałata (5 liści), papryka czerwona (1/2 dużej sztuki, 100 g), pomidor (1 mała sztuka, 100 g), ogórek zielony (1/2 średniej sztuki, 100 g), zioła do smaku.

 

Obiad 6,2 WW, 2,8 WBT

Zupa brokułowi ugotowana na wywarze warzywnym lub na chudym mięsie:

Brokuł (1/4 średniej sztuki, 100 g), włoszczyzna (100 g), jogurt do zabielania (2 łyżki, 50 g), ziemniak (1 sztuka, 70 g)

Cielęcina z grzybami w pomidorach:

Cielęcinę (100 g) oprószyć przyprawami (papryka, pieprz, czosnek), poddusić na oliwie (1 łyżeczka, 5 g) i dorzucić pokrojone w plastry pieczarki (5 sztuk, 100 g). Gdy mięso będzie miękkie, dodać koncentrat pomidorowy (2 łyżki, 30 g). kaszę pęczak (2 łyżki, 30 g) ugotować na sypko. Przygotować sałatkę warzywną: sałatę masłową (5 liści, 25 g) porwać na kawałki, pomidora (1 mała sztuka, 100 g), paprykę (1/2 dużej sztuki, 100 g) i ogórka zielonego (1/2 dużej sztuki, 100 g) pokroić w kostkę, skropić oliwą (1 łyżka, 10 g) i doprawić do smaku bazylią.

Podwieczorek 1,9 WW, 1,9 WBT

Serek twarogowy z gruszką i orzechami

serek wiejski (4 łyżki, 100 g) wymieszany z pokrojoną gruszką (1 mała sztuka, 100 g), otrębami pszennymi (2 pełne łyżki, 10 g) i orzechami włoskimi (3 duże sztuki, 15 g)

 

Kolacja 3,9 WW, 0,6 WBT

Sałatka meksykańska z ryżem i chrupkim pieczywem:

ryż brązowy ugotowany na sypko (3 łyżki suchego ryżu, 45 g), zielony groszek (2 łyżki, 30 g), fasola konserwowa (1,5 łyżki, 30 g), kukurydza konserwowa (2 łyżki, 30 g), jogurt naturalny (1 łyżka, 25 g), majonez niskotłuszczowy (1/2 łyżeczki, 3 g), zioła do smaku, chrupkie pieczywo (2 kromki, 20 g)

Dzień czwarty

 Śniadanie 4,9 WW, 1,8 WBT

Kanapki z polędwicą drobiową i warzywami:

chleb żytni razowy (2 kromki, 70 g), margaryna (2 łyżeczki, 10 g),polędwica drobiowa (2 plastry, 40 g), pomidor (2 plastry, 40 g), papryka czerwona (1/2 dużej sztuki, 100 g), ogórek zielony (1/2 średniej sztuki, 100 g)

 

II śniadanie 1,8 WW, 0,8 WBT

Kanapka z chleba pełnoziarnistego z twarożkiem i rzodkiewkami:

chleb żytni razowy (1 kromka, 35 g), ser biały półtłusty (2 łyżki, 50 g), rzodkiewki (3 sztuki, 45 g)

 

Obiad 6,2 WW, 2,7 WBT

Krupnik ugotowany na wywarze warzywnym lub na chudym mięsie:

włoszczyzna (100 g, z małą ilością marchwi), cebula (1/2 średniej sztuki, 50 g), czosnek (1 ząbek), zioła do smaku, kasza pęczak (2 łyżki, 30 g), brokuł (1/2 średniej sztuki, 200 g).

Duszony kurczak z kaszą i brokułem:

Mięso z piersi kurczaka (100 g) dusić w przyprawach (czosnek, papryka, zioła prowansalskie, pieprz) lub upiec w naczyniu żaroodpornym bez dodawania tłuszczu, kaszę pęczak (3 łyżki, 45 g) ugotować na sypko, brokuła (1/2 średniej sztuki, 200 g) ugotować al dente i polać oliwą (1 łyżka, 10 g).

 

Podwieczorek 1,5 WW, 0,8 WBT

Pomarańcza z wiórkami kokosowymi:

Pomarańczę (1 mała sztuka, 150 g) pokroić na mniejsze cząstki i posypać wiórkami kokosowymi (2 czubate łyżki, 20 g)

 

Kolacja 2,8 WW, 2,4 WBT

Kanapki z makrelą wędzoną i papryką czerwoną:

chleb żytni razowy (2 kromki, 70 g), margaryna (1 łyżeczka, 5 g), makrela wędzona (80 g), pokrojona papryka czerwona (1 średnia sztuka, 150 g)

Dzień piąty

 Śniadanie 5,0 WW, 1,6 WBT

Owsianka cynamonowa:

Płatki owsiane (5 łyżeczek, 50 g) zalać wrzątkiem na 1 cm ponad ich powierzchnię, przykryć talerzykiem i odczekać kilka minut, dodać starte jabłko (1 średnia sztuka, 150 g), cynamon, wiórki kokosowe (1 łyżkę, 10 g) i jogurt naturalny (mały kubeczek, 150 ml).

 

II śniadanie 2,1 WW, 3,1 WBT

Bazylikowy twarożek z pomidorem i chrupkim pieczywem:

chrupkie pieczywo (2 kromki, 20 g), ser twarogowy półtłusty (4 łyżki, 100 g) wymieszany z pokrojonym w kostkę pomidorem (1 mała sztuka, 100 g), bazylia do smaku

 

Obiad 6,8 WW, 3,2 WBT

Zupa pomidorowa ugotowana na wywarze warzywnym lub na chudym mięsie:

włoszczyzna (100 g), koncentrat pomidorowy (1 płaska łyżka, 20 g), jogurt do zabielenia (1 łyżka, 15 g), makaron (2 łyżki, 30 g)

Wątróbka duszona na łyżce oliwy, z kaszą gryczaną i surówką z czerwonej kapusty:

Wątróbkę (100 g) poddusić na oliwie (1 łyżeczka, 5 g), kaszę gryczaną (3 pełne łyżki, 50 g) ugotować na sypko. Surówka: kapusta czerwona (1,5 szklanki poszatkowanej kapusty, 150 g)polana oliwą (1 łyżeczka, 5 g).

 

Podwieczorek 2,2 WW, 0,5 WBT

Maślanka z gruszką:

Maślanka (1 szklanka, 200 ml), gruszka (1 mała sztuka, 100 g)

 

Kolacja 3,2 WW, 1,6 WBT

Kanapka z polędwicą:

bułka grahamka (1 sztuka, 60 g), margaryna (2 łyżeczki, 10 g), polędwica sopocka (2 plastry, 40 g), ogórek zielony (1/2 średniej sztuki, 100 g)

Dzień szósty

 Śniadanie 4,2 WW, 2,1 WBT

Hawajskie kanapki:

chleb graham (2 kromki, 70 g), szynka z indyka (2 plasterki, 40 g), ananas (2 plasterki, 60 g), ser żółty (2 plasterki, 30 g), papryka czerwona (1/2 dużej sztuki, 100 g)

 

II śniadanie 2,0 WW, 1,2 WBT

Kanapka z polędwicą i sok pomidorowy:

Pieczywo pełnoziarniste (1 kromka, 35 g), margaryna (1 łyżeczka, 5 g), polędwica drobiowa (2wplastry, 40 g), papryka czerwona (1/2 dużej sztuki, 100 g), sok pomidorowy (1 szklanka, 200 ml)

 

Obiad 5,8 WW, 3,1 WBT

Zupa pieczarkowa ugotowana na chudym mięsie i włoszczyźnie:

pieczarki (5 sztuk, 100 g), włoszczyzna (100 g), makaron (2 łyżki, 20 g), jogurt naturalny do zabielenia (2 łyżki, 50 g)

Dorsz pieczony w ziołach z kaszą pęczak i sałatką warzywną:

Dorsza (100 g) doprawić czosnkiem i pieprzem i upiec w naczyniu żaroodpornym (180oC, 8-10 min). Kaszę pęczak (3 łyżki, 45 g) ugotować na sypko. Przygotować sałatkę: szpinak (2 garście świeżego szpinaku, 50 g) wymieszać z pokrojonymi w kostkę pomidorek (1 mała sztuka, 100 g) i ogórkiem zielonym (1/2 średniej sztuki, 100 g) oraz ziołami i oliwą (1 łyżka, 10 g). Dorsza przed podaniem skropić sokiem z cytryny.

 

Podwieczorek 2,1 WW, 0,6 WBT

Grejpfrut z jogurtem naturalnym:

grejpfrut (1/2 dużej sztuki, 150 g), jogurt naturalny (1 kubeczek, 150 g)

 

Kolacja 3,7 WW, 2,0 WBT

Sałatka z jajkiem i pieczywo:

Pieczywo żytnie razowe (2 kromki, 70 g), sałatka: sałata masłowa (4 liście, 20 g), jajko ugotowane na twardo (1 sztuka, 50 g), pokrojone w kostkę warzywa: pomidor (1 mała sztuka, 100 g), papryka czerwona (1/2 dużej sztuki, 100 g) i ogórek zielony (1/2 średniej sztuki, 100 g), pestki dyni (1 łyżka, 10 g), sos z oliwy (1 łyżka, 10 g) i ziół prowansalskich.

Dzień siódmy

 Śniadanie 4,0 WW, 0,9 WBT

Jajka na twardo z pieczywem i pomidorem:

2 jajka (100 g) ugotowane na twardo, chleb żytni razowy (2 kromki, 70 g), margaryna (2 łyżeczki, 10 g), pomidor (1 mała sztuka, 100 g)

Gruszka (1 sztuka, 130 g)

 

II śniadanie 2,5 WW, 0,3 WBT

Sałatka owocowa:

kiwi (1 sztuka), i pomarańcza (1/2 sztuki, 100 g) pokrojone w grubszą kostkę, wymieszane z jogurtem naturalnym (1 łyżka, 25 g) i posypane otrębami pszennymi (1 łyżka, 10 g)

 

Obiad 6,7 WW, 3,0 WBT

Zupa ogórkowa ugotowana na wywarze warzywnym lub na chudym mięsie:

ogórki kwaszone (2 małe sztuki, 100 g), włoszczyzna (100 g), jogurt do zabielenia (2 łyżki, 50 g), ziemniak (1 średnia sztuka, 70 g)

Gulasz z indyka z warzywami:

Mięso z piersi indyka (jedna pojedyncza pierś, 100 g) doprawić przyprawami i dusić na wodzie. Oddzielnie na oliwie (1 łyżka, 10 g) poddusić paprykę czerwoną (1/2 dużej sztuki, 100 g), paprykę żółtą (1/2 dużej sztuki, 100 g), pieczarki (5 sztuk, 100 g) i pokrojoną w kostkę cebulę (1/2 średniej sztuki, 50 g). warzywa wymieszać z mięsem, dodać koncentrat pomidorowy (2 łyżki, 30 g) i przyprawy (zioła prowansalskie, papryka, pieprz). Podawać z ugotowaną na sypko kaszą gryczaną (3 łyżki suchej kaszy, 45 g) i mizerią z ogórka (1/2 średniej sztuki, 100 g) z jogurtem naturalnym (1 łyżka, 25 g)

 

Podwieczorek 1,8 WW, 0,8 WBT

Kanapka z polędwicą drobiową:

chleb żytni razowy (1 kromka, 35 g), margaryna (1 łyżeczka, 5 g), polędwica drobiowa (1 plasterek, 20 g), ogórek zielony (1/2 dużej sztuki, 100 g)

 

Kolacja 3,9 WW, 2,3 WBT

Kanapki z twarożkiem, ziołami i papryką:

chleb żytni razowy (2 kromki, 70 g), margaryna (1 łyżeczka, 5 g), twarożek półtłusty (4 łyżki, 100 g) wymieszany z pokrojoną w kostkę papryką czerwoną (1/2 dużej sztuki, 100 g) i doprawiamy ziołami do smaku.

 

Pocket

Copyrights 2020 Centrum Stopy Agnieszka Głuszczak